Op 6 april van dit jaar verscheen De topografie van de Domheid. Aan de hand van lachwekkende voorbeelden, illustraties en landkaarten worden alle landen en steden beschreven die door inwoners van andere steden en landen als spreekwoordelijk dom worden beschouwd. Amsterdammers staan te boek als paardschieters, omdat ze een dolend paard aanzagen voor de Spaanse vijand en het doodschoten. En als Dokkumers vroeger de vijand verwachtten, zetten ze een blinde man als uitkijk op de toren. Omdat er voor de verdediging van de stad niemand gemist kon worden.
Prachtige voorbeelden die direct tot de verbeelding spreken. Zou ik willen dan kan ik deel 2 schrijven: De verzekering van Domheid. Volgens de schrijver van De topografie van de Domheid wordt domheid niet als gebrek beschouwd, maar naast wijsheid en goedheid als eigenschap. Hierbij alvast een voorproefje uit ons tot de verbeelding en herkenning sprekende boek.
Een aannemersbedrijf was druk bezig met de laatste loodjes bij de bouw van een nieuwe woning. Voor een van de medewerkers ging dit met stress gepaard. Hij moest heel nodig naar het toilet voor een grote boodschap. Geen probleem dacht hij, het nieuwbouwhuis had een mooi, nieuw toilet op de eerste etage. Na afloop trok hij het toilet door, maar helaas was de riolering niet helemaal aangesloten. Gevolg: de kamer onder het toilet moest voor € 500,- grondig gereinigd én opnieuw geschilderd worden. Dit voorbeeld doet denken aan de enthousiaste motorrijder die, omdat het regende, de olie van zijn bloedsnelle motor in de woonkamer verving en daardoor 2 liter oude motorolie over het – natuurlijk – net nieuwe vloerkleed van € 1.200,- liet lopen.
Dan de vrachtwagenchauffeur met 20 jaar ervaring die tijdens het lossen met de laadklep van een héle dure generator moest kiezen tussen de knoppen omhoog, naar beneden en een hele grote rode knop om te kiepen. Zijn keuze koste € 25.000,-. Of de man die tijdens het klussen aan zijn monumentale pand even vergeten was dat plafonds vroeger gemaakt werden van kalk en stro en enthousiast met de verfbrander aan de slag ging wat resulteerde in € 200.000,- aan schade.
De eigenschap domheid komt dus net zo vaak voor als wijsheid en goedheid. Zelden zijn mensen echt dom, maar iedereen doet wel eens iets waarbij we de gevolgen niet goed inschatten. Soms levert dat een grappig verhaal op. Soms heeft het vergaande consequenties. Bijvoorbeeld als je iets te hard door het Suez kanaal vaart, waardoor het schip het gehele kanaal blokkeert en je na afloop voor € 1.000.000.000,- aansprakelijk wordt gesteld. Gelukkig is de menselijke eigenschap domheid geen standaard uitsluiting op de polis en gewoon verzekerd. Een geruststellende gedachte.
Column voor het Rotterdamse zakenmagazine Friends in Business.
Publicatiedatum: 20 april 2021