Hoewel het gebruik van cash geld gestaag afneemt, verdwijnen de bankbiljetten en munten voorlopig niet uit ons dagelijks leven, zegt de CFO van Geldmaat Victor de Wolff. “Er zijn nog voldoende mensen die contant willen betalen en bij een elektronische storing vallen we direct terug op cash geld.”
Om de kosten van het contante geldverkeer te beheersen, richtten ABN AMRO, ING en Rabobank in 2011 Geldservice Nederland (GSN) op. GSN verzorgt de verwerking van het contante geld, coördineert het waardetransport van en naar de geldautomaten en onderhoudt de automaten. Omdat het gebruik van contant geld steeds verder daalde, werd het voor de banken lastig om de betaalbaarheid van de dienstverlening op peil te houden. In 2017 leidde dat tot het besluit om de samenwerking in GSN verder uit te breiden. ABN AMRO, ING en Rabobank brachten hun geldautomaten voor het opnemen en storten van geld én hun sealbagautomaten voor het storten van verpakte biljetten in één onderneming onder. Op 1 januari 2019 veranderde GSN in Geldmaat.
Victor de Wolff werd in 2011 financieel directeur bij Geldservice Nederland, sinds 2019 is hij CFO van Geldmaat. De Wolff, die verantwoordelijk is voor financiën, inkoop en riskmanagement, legt uit wat Geldmaat doet. “Wij hebben het totale pakket van chartale dienstverlening overgenomen van ABN AMRO, ING en Rabobank. Wij zijn eigenaar van de geldautomaten, we zorgen ervoor dat ze geplaatst worden en dat ze gevuld en operationeel zijn. Sommige werkzaamheden doen we met eigen mensen, andere taken hebben we uitbesteed. Maar wij voeren de regie. Het is onze missie om contant geld in Nederland bereikbaar, beschikbaar, betaalbaar en veilig te houden.”
Wat moet ik mij daarbij voorstellen?
“Bereikbaar betekent dat iedere Nederlander binnen een straal van vijf kilometer van zijn woonadres contant geld kan opnemen bij een geldautomaat van Geldmaat. En dat er verspreid over het land voldoende mogelijkheden zijn om biljetten en munten te storten en munten op te nemen. Beschikbaar wil zeggen dat de geldmaat automaat het ook moet doen. Er zit geld in en hij is technisch in orde. Omdat het gebruik van contact geld afneemt en de keten vaste kosten kent, worden de kosten per transactie steeds hoger. De banken bepalen de tarieven, maar door innovaties aan de automaten en het verder ontwikkelen van onze dienstverlening zorgen wij ervoor dat contant geld betaalbaar blijft. En het is uiteraard belangrijk dat de geldautomaten veilig zijn. Consumenten moeten in veiligheid geld kunnen opnemen of storten en we doen er alles aan om de kans op bijvoorbeeld succesvolle plofkraken zo klein mogelijk te maken.”
Jullie activiteiten zijn niet zonder risico's. Hoe gaan jullie daar mee om?
“Allereerst hebben wij op allerlei gebieden maatregelen genomen om risico's te verminderen. Sommige risico's dragen wij zelf, een aantal hebben we overgedragen aan een verzekeraar. Laat ik onze cashcenters als voorbeeld noemen. De bankbiljetten die zakelijke klanten in een sealbagautomaat afstorten worden getransporteerd naar deze cashcenters. Daar vindt een controle plaats op de juistheid van het bedrag en op de echtheid van de biljetten. Verder worden de biljetten eruit gefilterd die volgens de eisen van De Nederlandse Bank en de Europese Centrale Bank niet opnieuw in circulatie mogen, bijvoorbeeld omdat ze beschadigd zijn. Deze cashcenters kunnen een doelwit zijn van criminelen, hoewel het beslist geen Dagobert Duck geldpakhuizen zijn zoals weleens wordt gedacht. Aan het eind van de dag zijn de kluizen gewoon leeg. Maar natuurlijk hebben we allerlei maatregelen genomen om de kans op een criminele aanval te verkleinen en om ons personeel een veilige werkomgeving te bieden. Én we hebben het risico verzekerd.”
Welke rol speelt Schouten Zekerheid daarbij?
“In 2011 was er een serie overvallen op geldtransporten, precies op het moment dat een deel van de werkzaamheden én een aantal medewerkers overgingen van de drie banken naar Geldservice Nederland. We hebben flink geïnvesteerd in de veiligheid van de verschillende locaties én het risico overgedragen aan een verzekeraar. Wij zijn een specifieke onderneming met een bijzonder product, Schouten Zekerheid kan zich goed inleven in onze situatie en de medewerkers proberen voor ons de optimale verzekeringsoplossing uit de markt te halen. In de afgelopen jaren hebben verschillende andere partijen, ook grotere dan Schouten Zekerheid, aangegeven dat ze onze makelaar willen zijn. Maar we zijn tevreden over de samenwerking. Bijvoorbeeld in het geval van schade, maar ook bij inkooptrajecten, het opnieuw contracteren van bepaalde verzekeringen en bij de voorbereiding van inspectierondes van verzekeraars bewijzen zij hun waarde.”
Het gebruik van cash geld neemt af. Wat betekent dit voor de toekomst van Geldmaat?
“De Nederlandse Bank heeft bepaald dat cash geld een wettig betaalmiddel is en blijft. Winkels en bedrijven mogen dus niet alleen elektronische betalingen accepteren. Dat het gebruik van chartaal geld afneemt is een feit, maar ik ben ervan overtuigd dat er over een aantal jaren nog steeds contant geld in omloop is. Voor een gezonde toekomst van Geldmaat staan we open voor andere banken, die kunnen ook diensten van ons afnemen. En we kijken of we voor onze klanten, de banken dus, aantrekkelijke vormen van dienstverlening aan ons huidige assortiment kunnen toevoegen.“
Wie betalen er tegenwoordig nog met contant geld?
“In Nederland vindt 80% van alle betalingen digitaal plaats, 20% gebeurt contant. Er zijn groepen kwetsbaren voor wie het betalen met contant geld de voorkeur heeft, omdat ze daarmee voor hun gevoel meer overzicht hebben over hun uitgaven. Verder zijn er mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking voor wie contant geld makkelijker is in het gebruik. Een groeiende groep mensen wil vanwege privacyoverwegingen alleen cash betalen. Ook toeristen, zeker die uit landen komen waar elektronisch betalen nog niet op grote schaal is ingevoerd, willen vaak contant betalen. En bij een elektronische storing vallen we direct terug op cash geld. Is in een bepaald (winkel)gebied een pinstoring, dan zien we direct lange rijen bij de geldautomaten.”
Laatste vraag: heb je zelf contant geld op zak?
“Meestal wel. Voor de kleinere uitgaven, aan collectanten bijvoorbeeld, maar ook als ik om wat voor reden dan ook niet met mijn bankpas kan betalen. In het buitenland lukt dat namelijk niet overal. Daarnaast ben ik ook gewoon trots op het bijzondere product dat wij leveren.”
Geldmaat in cijfers
Geldmaat heeft door het hele land ruim 5.000 automaten in bedrijf.
Los geld storten kan bij ongeveer 1.370 automaten.
Bij circa 450 automaten kan verpakt geld worden gestort.
Er zijn 630 muntautomaten, 466 voor het storten en 164 voor het opnemen.
Er 12 Geldmaatwinkels in Nederland.
Geldmaat registreert jaarlijks zo'n 130.000.000 geslaagde transacties.
99,7% van alle Nederlanders woont hemelsbreed binnen vijf km van een automaat waar biljetten kunnen worden opgenomen.
In Nederland vindt 80% van alle toonbank betalingen digitaal plaats, 20% gebeurt contant.
Publicatiedatum: 22 december 2023